مراقبت‌های پیش از درمان با پلاسما
به‌طور کلی، مراقبت پس از درمان با پلاسما بسیار مهم‌تر از روش انجام درمان زیبایی است. این نه تنها راجع به تجهیزاتی که مانند پلاسما قوس الکتریکی ایجاد می‌کنند، بلکه درباره لیزرها، لایه‌بردارهای آرایشی و چند درمان زیبایی دیگر نیز صدق می‌کند. علت این مسئله ساده است، چون اگر ناحیه مورد نظر تمیز نگه داشته نشود، احتمال ایجاد عفونت افزایش پیدا می‌کند.
در این بخش درباره نکات اصلی مراقبت پس از درمان با پلاسما، نوع مواد ضد عفونی کننده که باید استفاده کرد، درمان‌های تسکین دهنده اختیاری و هشدارها یاد خواهید گرفت.
به طور کلی، افراد قبل از درمان آسیبهای پوستی با استفاده از تجهیزات پزشکی بر پایه پلاسما، باید شرایط زیر را رعایت کنند:
- به مدت 2-3 هفته قبل از درمان از بوتاکس و فیلر استفاده نشود.
- 2 تا 4 هفته قبل از درمان از برنزه کردن، اسپری برنزه، تزریق برنزه کننده و از آفتاب گرفتن خودداری کنند.
- درمان‌هایی برای رفع رنگدانه‌ها و تیرگی پوست، لیزر، تاتو و مواد آرایشی، اثر بخشی درمان با پلاسما را کاهش می‌دهند بنابراین قبل از درمان از استفاده از این روش‌ها در ناحیه مورد نظر پرهیز شود.
- در صورت لزوم بیمارانی که پوست تیره‌تری داشته و یا پوست سالم و یکنواختی دارند می‌توانند از مهارکننده طبیعی آنزیم تیروزیناز (Natural Tyrosine Kinase Inhibitors) استفاده کنند.
- سلامت کامل جسمی افراد و عدم ابتلا به بیماری مزمن از نکات مهم در هنگام معالجه می‌باشد.
- بهتر است درمان آسیبهای پوستی افراد با بیماری و علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا، پس از بهبودی کامل انجام شود.
- درمان در محل زخم باز، گوشت اضافه و سوختگی پوست انجام نشود.
- حتی‌الامکان حداقل 7 روز پیش از درمان با پلاسما، از مصرف دارو خودداری شود.
- درمان بیماری‌های ویروسی مانند تبخال قبل از درمان آسیب پوستی در اطراف لب و دهان، باید به‌طور کامل انجام شود.
- درمان آسیب پوستی از طریق پلاسما برای افرادی که از دستگاه ضربان‌ساز قلب استفاده می‌کنند دارای محدودیت است.
تست پچ
پیش از درمان آسیب پوستی با استفاده از پلاسما، بهتر است برای بررسی واکنش پوست، حساسیت احتمالی و عدم ترمیم یکنواخت پوست پس از اعمال پلاسما، بخش کوچک با مساحت کمی ابتدا تحت اعمال پلاسما قرار گیرد و سپس پس از مناسب بودن شرایط، درمان در بخش وسیعی از پوست انجام شود. بنابراین توصیه میشود همواره قبل از آغاز درمان‌های زیبایی که از پلاسما استفاده می‌کنند، تست پچ انجام شود.
دلیل این امر این است که تست پچ میتواند نشان دهد که اگر مراقبت‌های بعد از عمل به درستی انجام گیرد، پوست به خوبی ترمیم خواهد شد و درمان زیبایی مورد نظر هیچ‌گونه اثرات نامطلوب و عفونتی را ایجاد نخواهد کرد. نکته مهم این است که تست پچ در بخش کوچکی از پوست، دقیقا به همان روش و با همان شدتی که قرار است بعدا در هنگام درمان اصلی زیبایی انجام گیرد، انجام شود.
مراقبت‌های حین درمان با پلاسما
برای کاهش درد و ناراحتی بیماران حین اعمال پلاسما بر روی آسیبهای پوستی بهتر است برخی از نکات زیر رعایت شوند:
- ابتدا مواد آرایشی از روی پوست صورت و یا سایر نقاط بدن که تحت درمان با پلاسما قرار می‌گیرند به‌طور کامل پاک شوند.
- پوست تحت درمان با استفاده از مواد ضدعفونی کننده مناسب آغشته به یک پد پنبه‌ای پاک و تمیز شوند.
- پس از ضدعفونی کردن پوست، از مواد بیحس کننده قبل از درمان با پلاسما استفاده شود.
درمان آسیبهای پوستی از طریق پلاسما، انرژی زیادی را به پوست منتقل می‌کند بنابراین برخی از عوارض احتمالی مانند موارد زیر در پوست درمان شده ایجاد میشود:
- اریتما یا قرمزی پوست (Erythema)
- التهاب یا تورم (Inflammation)
- هایپرپیگمانتاسیون یا لکه‌های پوستی (Hyperpigmentation)
نکاتی در خصوص استفاده از بیحسی موضعی
توصیه میشود که قبل از هرگونه درمان زیبایی با استفاده از دستگاه پلاسما، ناحیه مورد نظر بیحس شود. روش‌های متفاوتی برای بیحسی پوست وجود دارد که کم‌خطرترین و کم تهاجمی‌ترین روش بیحسی مانند کرم‌های موضعی، برای درمان آسیبهای پوستی با دستگاه‌های زیبایی پیشنهاد میشود. برای مثال، در عمل‌های کشیدگی پوست از بی‌حسی‌های تزریقی موضعی عمدا اجتناب میشود؛ زیرا ممکن است در نتایج نهایی ایجاد اختلال کنند و اثرات نامطلوبی را برجای بگذارند.
گزینه ارجح برای بیحسی پیش از پلاسما، استفاده از محصولات پماد یا کرم‌های بیحسی موضعی است. مزیت استفاده از محصولات پماد بیحسی موضعی در این است که آن‌ها برای تمام انواع درمان‌هایی که با پلاسما انجام می‌گیرند، از قبیل برداشتن خال‌های گوشتی یا اسکار آکنه‌ها مناسب‌اند.
یک بیحسی موضعی بسیار رایج موجود در بازار ایران، پماد بیحسی زایلاپی، لیدوکائین، (Lidocaine/prilocaine) و پماد‌های دست‌ساز با فرمولاسیون مشخص و تجویز شده از طرف پزشک متخصص است. پس از اعمال پماد بیحسی بر روی ناحیه‌ای که قصد درمان آن را دارید از قبیل خال‌های گوشتی، ضایعات پوست و غیره، بهتر است به وسیله یک لایه نازک سلفون یا نایلون پوشانده شده تا موجب مسدود شدن راه تماس هوا با بیحس کننده شود و اثر بیحس کنندگی عناصر فعال در پماد ازبین نرود.
سپس برای دست یافتن به اثر بیحسی مطلوب، به مدت 30 دقیقه ناحیه مورد نظر باید در تماس با پماد باقی‌بماند. مدت زمان مورد نیاز برای بیحس شدن پوست و مدت زمان بیحس ماندن پوست وابسته به نوع پماد و ناحیه تحت درمان است و سپس با بیحس شدن پوست مطابق با نظر پزشک، درمان با پلاسما آغاز میشود.
مراقبت‌های پس از درمان با پلاسما
به‌طور کلی، اثر بخشی درمان در حدود 8-12 هفته به‌طول می‌انجامد بنابراین مراقبت از پوست پس از درمان با روش‌های متعدد زیبایی مانند پلاسما، رادیو فرکانسی و لیزرها، بسیار حائز اهمیت است. دلیل تاکید بر رعایت دقیق مراقبت‌های پس از درمان، جلوگیری از ایجاد عفونت بافتی، التهاب و عدم ترمیم بافت پوست است.
- شستن پوست با آب سرد و استفاده از ضدعفونی کننده‌ها
افزایش گردش خون در ناحیه درمان شده میتواند سبب تشدید تورم، التهاب و قرمزی پوست شود، بنابراین برای تسکین درد بهتر است از تمرینات ورزشی زیاد همراه با تعریق، سونا بخار و آب گرم به مدت 5-7 روز پرهیز شود و از آب سرد برای شستن پوست درمان شده استفاده شود. ایجاد عفونت با فاصله زمانی کم پس از درمان میتواند احتمال ایجاد اسکار را افزایش دهد. ناحیه مورد نظر باید حداکثر تا 10 روز پس از درمان با استفاده از تمیز کننده‌های مناسب پوست به منظور اجتناب از ایجاد عفونت تا زمان بهبودی کامل، تمیز نگه داشته شود.
- عدم استفاده از مواد آرایشی و لایه‌بردارها
استفاده از لوازم آرایشی غیر استریل قبل از بهبودی ناحیه مورد نظر میتواند منجر به تأخیر در روند بهبودی شود و خطرات ایجاد عفونت و تشکیل اسکار را افزایش دهد. استفاده از کرم‌های لایه‌بردار یا محصولات حاوی اسید گلیکولیک میتواند منجر به قرمزی و یا حساسیت بیشتر پوست شود، بنابراین به مدت 12 هفته تا قبل از بهبودی کامل از استفاده از لایه‌بردارها اجتناب کنید.
- اجتناب از نور خورشید
حساسیت پوست پس از درمان با پلاسما افزایش می‌یابد بنابراین به‌منظور جلوگیری از ایجاد لکه‌های پوستی و هیپرپیگمانتاسیون پس از درمان با پلاسما، ناحیه مورد نظر به مدت 2-3 ماه با کرم‌های ضد آفتاب با SPF30 (یا SPF50) و کرم‌های حاوی زینک یا تیتانیوم (zinc oxide and/or titanium oxide sunscreen) پوشانده شود و از قرار گرفتن به‌طور مستقیم در معرض نور خورشید خودداری کنید.
- عدم خراش پوست
پس از درمان پوست احتمال شکل‌گیری زخم و پوسته پوسته شدن زخم وجود دارد. برداشتن پوست‌زخم‌ها میتواند منجر به ایجاد اسکار یا هایپرپیگمانتاسیون شود. بنابراین، از خاراندن و برداشتن پوست‌زخم‌ها جلوگیری کنید و اجازه دهید با انجام ترمیم زخم، لایه‌برداری پوست خود به خود اتفاق بیافتد.
- عدم استفاده از لنزهای تماسی
در صورت انجام درمان پوست اطراف چشم، تا 72 ساعت پس از درمان از لنزهای تماسی داخل چشمی استفاده نشود.
- مرطوب و هیدراته نگه‌داشتن پوست
استفاده از کرم‌های مرطوب کننده و یا ژل‌های کلوئیدی آلوئه‌ورا به منظور محافظت از محل درمان شده، تسکین خارش و عدم نفوذ میکروارگانیسم‌ها توصیه می‌گردد. همچنین برای جلوگیری از کم آبی بدن و سفتی پوست، آب بیشتری نوشیده شود.
- استفاده از داروها
استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک به دلیل ایجاد مقاومت باکتریایی توصیه نمی‌گردد. در صورت لزوم در دوره مراقبت پس از درمان با پلاسما، با تجویز پزشک از دارو استفاده شود. مصرف مکمل‌های ویتامین C میتواند سیستم ایمنی را در طول روند بهبودی تقویت کند. داروهای ضد التهابی، ضد هیستامین‌ها و آنتی اکسیدان‌های موضعی برای کاهش عوارض و کمک به بهبودی توصیه می‌گردد.
- مراقبت‌های کلی
درصورت درمان پوست صورت با پلاسما، بهتر است به پشت خوابیده و سر رو به بالا باشد. محل تحت درمان را با گچ، پانسمان و یا زخم‌پوش‌ها نپوشانید. از استعمال الکل و دخانیات پرهیز کنید.
ضد عفونی کننده، محلول‌های بنزالکونیم کلرید
استفاده از هر گونه ضد عفونی کننده قابل اشتعال یا بر پایه الکل به شدت در حین استفاده از پلاسما برای درمان‌های زیبایی ممنوع است، چون ضد عفونی کننده قابل اشتعال میتواند در حین درمان آتش بگیرد و خطرات مختلفی ایجاد کند. همچنین، نوع ضد عفونی کننده مورد استفاده برای مراقبت پس از درمان باید مناسب درمان باشد. برخی ضد عفونی کننده‌ها برای مراقبت پس از درمان بعد از استفاده از پلاسما برای درمان زیبایی مناسب نیستند.
چرا استفاده منظم از ضد عفونی کننده‌ها بعد از این درمان‌ها مهم است؟
اگرچه درمان با پلاسما به درستی انجام شده است و ناحیه مورد نظر عملاً عاری از احتمال واقعی ایجاد عفونت در زمان درمان به نظر می‌رسد، اما این ناحیه در معرض عوامل محیطی و در تماس با لباس‌های غیر استریل هنگام بهبودی خواهد بود. در حالی که مشتری باید مطمئن شود که از همه خطرات ایجاد عفونت خودداری کند، برخی اوقات تا حدی از تماس با اشیاء یا لباس‌های غیر استریل نمیتوان اجتناب کرد. بنابراین، ناحیه درمان شده باید تا زمان تشکیل پوست زخم‌ها به طور دورهای با ضد عفونی کننده مناسب تمیز شود.
محلول‌های بنزالکونیم کلرید در صورت استفاده مناسب نه تنها مؤثر هستند، بلکه همچنین بهترین نتایج را دارند. ترکیب ضد عفونی کننده فعالی که توصیه میشود بعد از این نوع درمان‌های زیبایی استفاده شود بنزالکونیم کلرید است. محلول‌های ضد عفونی کننده حاوی بنزالکونیم کلرید به طور گسترده در بازار یافت می‌شوند. غلظت این محلول‌ها معمولاً بین 0.17% تا 0.2% است. در انگلیس این نوع ضد عفونی کننده‌ها را می‌توان در همه داروخانه‌ها پیدا کرد و مشهورترین برند محلول ضد عفونی کننده Dettol با غلظت 0.198% است.
این محصول یا محلول‌های مشابه باید برای تمیز کردن ناحیه درمان شده در هنگام صبح، اوایل بعد از ظهر و شب قبل از خوابیدن استفاده شوند. از انواع دیگر ضد عفونی کننده‌ها نباید استفاده شود. اگر از ضد عفونی کننده‌های دیگر یا بر پایه الکل استفاده شود، احتمال ایجاد اثرات نامطلوب افزایش پیدا می‌کند.
- ناحیه درمان شده را دو بار در روز هنگام صبح و قبل از خوابیدن با استفاده از محلول بنزالکونیم کلرید بشویید.
- تعداد دفعات شستشو را اگر لازم است، افزایش دهید.
- به یاد داشته باشید که با حوله تمیز به آرامی آن ناحیه را خشک کنید.
- از استفاده از هر گونه پلاستر خودداری کنید (ناحیه مورد نظر را باند پیچی نکنید).
حتما مطالعه کنید: درمان زخم‌های آکنه به کمک پلاسمای گرم
تسکین دهنده اختیاری بعد از پلاسما
بلافاصله بعد از اتمام درمان از محصول تسکین دهنده مناسب استفاده کنید. لطفاً توجه داشته باشید که کاربرد اصلی محصولات تسکین دهنده سفت کردن پلک‌هاست. این تورم را به حداقل می‌رساند. برای همه کاربردهای دیگر پلاسما مزایای قابل توجهی ندارد. به هر حال، تورم قابل توجه بعد از سفت کردن پلک‌ها و نه بعد از درمان‌های زیبایی دیگر با قوس الکتریکی به وجود می‌آید. به این خاطر باید از استفاده از محصولات تسکین دهنده در درمان‌های زیبایی دیگر اجتناب شود و تنها برای سفت کردن پلک‌ها مورد استفاده قرار بگیرد.
هشدارها
- ایجاد عفونت با فاصله کم پس از درمان میتواند احتمال ایجاد اسکار را افزایش دهد.
- برداشتن پوست زخم‌ها میتواند منجر به ایجاد اسکار یا هیپوپیگمانتاسیون شود.
- هر چه فرد بیشتر در معرض نور خورشید و منابع نور مصنوعی دیگر (حتی در صورت استفاده از ضد آفتاب قوی) باشد، احتمال بروز خطر هیپرپیگمانتاسیون بیشتر افزایش پیدا می‌کند.
- استفاده از لوازم آرایشی قبل از بهبودی ناحیه مورد نظر میتواند منجر به تأخیر در روند بهبودی و هیپوپیگمانتاسیون شود و خطرات ایجاد عفونت و از این رو تشکیل اسکار را افزایش دهد.
- در حین دوره بهبودی در حالی که پوست زخم‌ها همچنان در حال تشکیل شدن هستند، به طور کلی وسوسه می‌شویم از لوازم آرایشی برای پوشاندن آن‌ها استفاده کنیم تا بتوانیم فعالیت‌های روزمره را بلافاصله ادامه دهیم. یکی از مشکلات اصلی استفاده از لوازم آرایشی این واقعیت است که محصولات آرایشی استریل نیستند. بنابراین، استفاده از محصولات غیر استریل در ناحیه درمان شده که هنوز روند بهبودی را طی می‌کند، خطر عفونت را افزایش خواهد داد که در نهایت منجر به تشکیل اسکار میشود.
- از استفاده از هر گونه پلاستر برای پوشاندن ناحیه درمان شده خودداری کنید. از محصولات آنتی بیوتیک برای جلوگیری از بروز عفونت استفاده نکنید. عده زیادی از پزشکان استفاده از آنتی بیوتیک‌ها برای جلوگیری از بروز عفونت را توصیه نمی‌کنند، چون میتواند مقاومت باکتری‌ها را در آینده افزایش دهد. در دوره مراقبت پس از درمان پلاسما بدون تجویز پزشک از استفاده از هر گونه محصولات دارویی خودداری کنید.
- استفاده از هر گونه محصولات مراقبت پس از درمان توصیه نشده ممکن است مناسب نباشد و از این‌رو احتمال ایجاد اثرات نامطلوب را افزایش دهد. بنابراین، اگر شک دارید از هیچ‌گونه دارو، مواد آرایشی، محصولات التیام دهنده و غیره استفاده نکنید.