درمان زخم های آکنه به کمک پلاسما‌ی گرم

 مقاله‌: 

Treatment of Acne Scars Using the Plasma Skin Regeneration (PSR) System

پیش‌زمينه و اهداف تحقیق

آسيب‌های ناشی از آکنه شايع و درمان آن‌ها دشوار است. سیستم بازسازی پوست پلاسما (PSR) یک وسیله جدید است که موجب تخریب و برداشتن لایه رویی پوست (یا اپیدرم) و اصلاح کنترل شده لایه میانی پوست (درم) می‌شود. تجربه نشان داده است که بازسازی پوست پلاسما (PSR) یک درمان ایمن و موثر برای چین و چروک صورت و ضایعات خوش‌خیم پوستی است. در این مطالعه، ایمنی و کارآیی PSR در سه حالت تک درمانی، انرژی بالا و دو بار عبور (پاس دوبل)، برای درمان زخم‌های آکنه مورد بررسی قرار گرفت.

روش‌ها، ابزارها و طراحی مطالعه

ده نفر از بیماران مبتلا به زخم آکنه با انواع پوست فیتزپاتریک I-III در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. تمام بیماران با PSR تک درمانی و انرژی بالا (5/3 تا 4 ژول J) تحت درمان قرار گرفتند. درمان در یک مرکز درمان و به صورت سرپایی انجام شد. 9 نفر از بیماران دوره 6 ماهه پیگیری را تکمیل کردند. سپس با توجه به پرسشنامه‌هایی که به بیماران داده شده بود و ارزیابی پزشکان از عکس‌های دیجیتال گرفته شده قبل از درمان و طی 3 و 6 ماه پس از درمان، مشخص شد که بهبود مورد نظر انجام شده است.

نتایج و یافته‌ها

طبق گزارش 34 درصد بیماران، بهبودی زخم آکنه بعد از سه ماه و طبق گزارش 33 درصد، بعد از شش ماه رخ داده است. ارزیابی پزشکان از تصاویر نیز نشان می‌دهد که 19 درصد بهبودی در 3 ماه و 34 درصد در طی 6 ماه رخ داده است. اپیتلیالیزاسیون مجددا به مدت 4 الی 6 روز پس از درمان انجام شد و هیچ عوارض جانبی جدی برای آن مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری

به نظر می‌رسد که PSR یک روش درمانی ایمن و موثر و جایگزینی برای درمان زخم‌های آکنه است. البته مطالعات بیش‌تری برای اثبات ایمنی و کارایی این دستگاه لازم است.

کلمات کلیدی: بازسازی پوست پلاسما، زخم‌های آکنه، جوان‌سازی پوست با روش غیرتخریبی

مقدمه

علی‌رغم استفاده گسترده از ایزوترتینوئین و سایر روش‌های درمانی تخریبی آکنه، ایجاد زخم و آلرژی، یکی از مشکلات رایجی است که متخصصان را با چالش‌های قابل توجهی در درمان مواجه ساخته است. درمان‌های مختلفی برای زخم‌های آکنه یا جای جوش وجود که عبارتند از: جراحی (پانچ گرافت، پانچ اکسیزیون، سابسیژن)، تکنیک‌های جوان‌سازی (درمابراسیون، درمان با لیزر تخریبی، لایه‌برداری شیمیایی)، درمان با لیزر غیر تخریبی، پیوند چربی اتولوگ و تزریق پرکننده‌های پوستی (ژل فیلر). معمولا برای دستیابی به نتایج رضایت‌بخش، ترکیبی از روش‌های مختلف مورد نیاز است و هر تکنیک خطرات و عوارض مختلفی را دارد. سیستم بازسازی پوست پلاسما یک دستگاه جدید است که برای تبدیل گاز نیتروژن به یک ماده با حالت انرژی بالا به نام پلاسما، از رادیوفرکانس (RF) استفاده می‌کند. پلاسما به وسیله دسته دستگاه بر روی پوست اعمال می‌شود و انرژی حرارتی را منتقل می‌کند. این دستگاه بخشی از یا تمام اپیدرم را به پوست غیر قابل رشد تبدیل می‌کند. با این حال، برای اپیدرم‌های سالم نیز می‌توان از آن استفاده کرد بدین طریق که از آن را به‌عنوان یک پانسمان بیولوژیکی برای تقریبا 2 الی 4 روز پس از درمان در هنگام لایه‌برداری استفاده می‌شود. سیستم PSR یک جایگزین برای لیزرهای جوان‌سازی تخریبی و جزئی (فرکشنال)، و دارای مزایایی از جمله هزینه‌های کم‌تر و ایمنی بهتر، است. مطالعات درون بدنی (in vivo) نشان می‌دهند که PSR می‌تواند در حین بازسازی کلاژن بدون رنگ دانه‌های دائمی یا بافت‌های بی‌نظم، موجب آسیب حرارتی در درم‌های پاپیلری شود. پس از این، سایت‌های متعددی نشان دادند که چین و چروک‌های صورت می‌توانند با این دستگاه به‌طور ایمن و موثر بهبود یابند. علاوه بر این، نشان داده شده است که PSR برای از بین بردن ضایعات خوش‌خیم پوستی دارای کارایی مشابه با لیزر دی اکسید کربن (CO2) اما عوارض کمتر است.

درباره کارایی سیستم PSR در درمان زخم‌های آکنه، اطلاعات محدودی وجود دارد. ما فرض می‌کنیم که استفاده از سیستم PSR در بهبود زخم‌های آکنه موثر است و زمان لازم برای بهبودی و تعداد عوارض جانبی آن کم است.

ابزارها و روش‌ها

شیوه و روش این مطالعه توسط هیئت بررسی و نظارت سازمان ما تایید شده است و مطابق با دستورالعمل و بیانیه صادر شده شهر هلسینکی در سال 1975 است. قبل از درمان، فرم رضایت توسط همه بیماران تکمیل شد.

بیمارانی که در این مطالعه قرار داشتند، دارای یک درجه خفیف از زخم‌های آکنه صورت آروماتیک بودند و سن آن‌ها 18 ساله یا بیش‌تر بود و آکنه آن‌ها، یک نوع جوش ساکن بود که تحت کنترل مناسب دارویی قرار داشتند و یا اصلا دارویی دریافت نمی‌کردند. از جمله عللی که باعث شده بود بیماران دارو مصرف نکنند، عبارتند از: حاملگی و شیردهی، نوع پوستی فیتزپاتریک IV یا بیش‌تر، سابقه داشتن بیماری عروق کلاژن یا کلوئید، سابقه استفاده از پرکننده یا فیلرهای پوستی یا درمابراسیون، سابقه مصرف رتینوئیدهای خوراکی در 12 ماه گذشته، سابقه استفاده از رتینوئید موضعی در 2 ماه گذشته، عدم توانایی اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب در طول دوره پیگیری. در مجموع 10 بیمار ثبت نام و درمان شدند.

قبل از درمان، از بیماران عکس گرفته شد. بیماران برای پیش‌گیری از ابتلا به باکتری و ویروس‌های مختلف، داروهای سفالکسین 500 میلی‌گرم BID و آسیکلوویر 400 میلی گرم TID را دریافت کردند. داروهای تجویزی شامل 75 میلی گرم IM مپریدین، 50 میلی گرم IM هیدروکسیزین، 1 الی 2 میلی گرم PO از لورازپام و کرم لیدوکایین 4 درصد موضعی برای 30 تا 45 دقیقه قبل از درمان بودند

پس از برگزاری جلسه آموزشی یک ساعته توسط محقق اصلی (NSU)، یک متخصص پوست (MJG) بدون داشتن تجربه قبلی با تکنولوژی پلاسما، یک مرتبه درمان را برای هر بیمار انجام داد. اولین پاس از پلاسمای با انرژی بالا (5/3 تا 4 ژول) بر روی پیشانی، دهان و گونه اعمال شد و پس از آن پاس دوم 4 ژول فقط بر روی نواحی آسیب‌دیده آکنه اعمال شد. یک پوشش ضخیم از پترولآتوم (وازلین) پس از درمان بر روی صورت مالیده شد و به بیماران گفته شد که پس از 24 ساعت، صورت خود را با یک پاک‌کننده ملایم بشویند و سرکه سفید رقیق را 3 بار در روز به مدت 1 هفته پس از درمان بمالند.

پرسشنامه‌ها توسط بیماران تکمیل شدند و از بیماران در روز درمان و در 1 هفته، 2 هفته، 1 ماه، 3 ماه و 6 ماه بعد از درمان، عکس گرفته شد. برای نشان دادن واضح زخم‌های آکنه در قبل از عمل، 3 ماه و 6 ماه بعد، از نورپردازی جانبی در عکس‌برداری استفاده شد (شکل1 را ببینید).

شکل1: عکس‌های سمت چپ، مربوط به قبل از درمان و عکس‌های سمت راست مربوط به 6 ماه پس از یک درمان PSR است که نشان‌دهنده بهبودی اندک در سه بیمار جداگانه با زخم های خفیف (A)، زخم های در حد متوسط (B) و زخم‌های شدید (C) است.

نتایج

9 نفر از 10 بیمار در تجزیه و تحلیل نهایی شرکت کردند. یکی از بیمار درمان شده که بعد از بررسی 3 ماهه، دیگر مراجعه نکرده بود، در تجزیه و تحلیل نهایی نیز شرکت نکرد.

بلافاصله پس از درمان، از بیماران خواسته شد که میزان درد خود را در مقیاس 0 تا 8 بیان نمایند. میانگین میزان ​​درد گزارش شده توسط بیماران، 6/4 بود که معادل با متوسط ​​یا شدید است (درجه 3 تا 7). همه بیماران گزارش دادند که هرگونه ناراحتی مربوط به انجام این روش، روز بعد از بین خواهد رفت.

عمل لایه‌برداری دسکوامیشن (Desquamation) معمولا در روز سوم پس از درمان، آغاز شد و با پیگیری 7 روزه کامل شد. بیماران گزارش دادند که لایه‌برداری در 1 یا 2 روز قبل از معاینه هفتگی آن‌ها یعنی در طی 5 یا 6 روز، تکمیل و انجام شده است. یکی از عوارض رایج در 2 هفته اول پس از درمان، خارش بود که با آنتی‌هیستامین‌های خوراکی کنترل شد. همه ضایعات پوستی صورت در معاینات 1 ماهه پس از درمان، به حالت اصلی برگشت کردند و هیچ آسیب یا زخم بافتی جدیدی به وجود نیامده است.

از بیماران خواسته شد که درصد بهبودی زخم‌های آکنه خود را در 3 و 6 ماه با استفاده از یک مقیاس افزایشی 10 درصدی، بیان نمایند. بیماران بهبود در نواحی پیشانی، گونه راست، چپ و فک و چانه را به‌طور جداگانه ارزیابی کردند و میانگین این امتیازات در تجزیه‌و‌تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. میانگین نرخ بهبودی بیماران در 3 ماه، 2/34 درصد بود (محدوده 5 تا 70 درصد) و در 6 ماه، 33 درصد بود (محدوده 5/2 تا 90 درصد). یعنی حداقل امتیاز داده شده، 5/2 و حداکثر امتیاز داده شده از سوی بیماران، 90 بوده است.

هفت نفر از 10 بیمار در مدت 3 ماه از آن‌ها عکس گرفته شد و 9 نفر از 10 نفر عکس‌برداری را در طی 6 ماه انجام دادند. عکس‌های معاینات بعدی با امتیازات پیش از درمان مقایسه شد و درصد بهبودی نیز توسط یه ارزیابی، بررسی شد (WHS). برای رتبه‌بندی بهبودی قبل و بعد از عکس‌برداری، از مقیاس 6 نقطه‌ای استفاده شد که بدین شرح است: 0 برای عدم بهبودی، 1 برای بهبودی تا 10 درصد، 2 برای بهبودی تا 30 درصد، 3 برای بهبودی تا 50 درصد، 4 برای بهبوید تا 70 درصد و 5 برای بهبودی تا 90درصد. عکس‌های 6 ماهه به تصاویر راست و چپ تقسیم شده و به‌طور جداگانه ارزیابی شند. میانگین بهبودی در ​​3 ماه، حدود 19 درصد ارزیابی شد (n ¼ 7؛ محدوده 0 تا 50 درصد). میانگین بهبودی در 6 ماه، حدود 4/34 درصد ارزیابی شد (n ¼ 9؛ محدوده 5 تا 70 درصد). با توجه به امتیازی که هر یک از بیماران به میزان بهبودی خود اعطا کردند، میانگین بهبودی به طور کلی 1/41 درصد شد.

عوارض جانبی ناخواسته در این تحقیق، عبارتند از هیپرپيگمانتاسيون در دو بیمار و عود تبخال در 1 بیمار. هيپرپيگمانتاسيون اولين بار در پيگيري يک ماهه در هر دو بيمار مشاهده شد و شامل تغيير رنگ برنزی در نواحی درمان شده صورت بود. یکی از بیماران دارای پوست نوع II بود که با کرم ضد آفتاب و با پیگیری 6 ماهه درمان شد. بیمار دیگر دارای پوست نوع III بود که با کرم های ضد آفتاب و Tri-Luma تحت درمان قرار گرفت و در طی 3 ماه درمان شد. به رغم کامل شدن اپیتلیالیزاسیون و پیشگیری کافی، در یکی از بیماران که سابقه زخم‌های عودکننده داشت، تبخال رخ داد. علائم مذکور، در روز 13ام گزارش شدند، بیمار آیزکلوویر خوراکی را دریافت کرد و علائم در طی 2 روز بر طرف شدند. هیچ بیماری دچار آبریزش یا چرک کردن نواحی درمان شده، نشد و تمام اریتم‌ها (erythema) تا 1 ماه بعد از درمان به طور کامل حل شدند. هیچ عوارض جانبی جدی در طول دوره پیگیری مشاهده نشد.

بحث و بررسی نتایج

به‌طور متوسط میانگین میزان بهبودی، 6 ماه پس از یک درمان با قدرت بالا با سیستم PSR ​، حدود 41 درصد بود. میزان بهبودی که ما در این مطالعه مشاهده کردیم، به اندازه میزان بهبودی در درمان با لیزر CO2 تخریبی چند پاس نیست و PSR چندین مزیت دارد:

اول اینکه، PSR نسبت به شیوه سنتی وابستگی کم‌تری به فرد اپراتور دارد. اکثر اثرات نامطلوب شیوه‌های جوان‌سازی CO2 و Er: YAG به علت آسیب‌های حرارتی ناشی از خطاهای اپراتور و انتخاب نامناسب تعداد پاس‌ها است. برای دستیابی به نتایج چشم‌گیر با استفاده از لیزرهای غیر تخریبی که بدون ایجاد زخم‌های دائمی یا هایپوپیگمنتیشن، نیاز به تجربه و مهارت‌های قابل‌توجه و توانایی تشخیص سطح تخریب است. مطالعه ما نشان می‌دهد که حتی در PSR های نوع انرژی بالا و پاس دوبل، نیاز است که اپراتور آموزش ببیند تا بهترین بهبود در زخم‌های آکنه یا جای جوش، اتفاق بیفتد.

بازسازی پلاسما، در مقایسه با تکنیک‌های تخریبی تهاجمی، یکپارچگی اپیدرم را حفظ می‌کند که منجر به کاهش آسیب‌ها و اریتم (قرمز شدگی پوست) و مراقبت از زخم می‌شود. اکثر بیماران در طی 5 الی 7 روز پس از درمان می‌توانند به فعالیت‌های اجتماعی معمول خود برگردند و قرمز شدگی پوست صورت، خطر قابل توجهی به نظر نمی‌رسد. علاوه بر این، درمان ممکن است در یک محیط اداری انجام شود که موجب کاهش عوارض و ریسک‌های ناشی از بی‌حسی عمومی می‌شود البته ممکن است برای سایر روش‌های درمانی، بی‌حسی عمومی ضروری باشد. در نهایت، از آنجا که PSR یک دستگاه پلاسمای نیتروژن مبتنی بر RF است، هیچ اقدامات ایمنی خاصی نظیر عینک محافظ مورد نیاز نیست.

هر درمانی با درد همراه است که می‌توان از داروهای ضد درد و آنکسیولیتیک استفاده کرد، اما ما متوجه شدیم که درد با استفاده از چیلر خنک‌کننده هوای مجاز می‌تواند به خوبی کنترل شود. ما از زمان اتمام مطالعه به بعد، در حین استفاده از PSR به طور منظم از خنک کننده‌های مجاز (یعنی Zimmer MedizinSystems, Irvine, CA) استفاده می‌کنیم تا نیاز به داروهای ضد درد را کاهش دهیم.

یکی از بزرگ‌ترین مسائل مربوط به جوان‌سازی پوست با CO2، تأخیر در رخ دادن هيپوپيگمانتاسيون است که می‌تواند 18 تا 24 ماه پس از درمان، اتفاق بیفتد. با توجه به نتایج تحقیق ما، هيچ گزارشی از رخ دادن هيپوپيگمانتاسيون با تاخير ناشی از سيستم PSR وجود ندارد. در واقع، حتی مطالعه انجام شده درباره استفاده از لیزر CO2 که برای درمان زخم‌های آکنه انجام شده بود و شامل 60 فرد مبتلا با نوع I-V پوست I-V و زمان پیگیری 18 ماهه بود، هیچ‌گونه تاخيری در رخ دادن هيپوپيگمانتاسيون مشاهده نشد. در مقایسه با افرادی که در گذشته این اثر نامطلوب را گزارش داده اند، احتمال اینکه بیماران مبتلا به زخم آکنه، پس از جوان‌سازی، دچار هيپوپيگمانتاسيون شوند کمتر است. یکی از محدودیت‌های مطالعه ما این است که بیماران فقط به مدت 6 ماه پیگیری و معاینه شدند، که این مدت زمان برای بررسی مواردی از قبیل در رخ دادن هيپوپيگمانتاسيون، کافی نیست، هرچند ما معتقدیم این یک واقعیت بسیار بعید و غیر ممکن است.

مطالعه ما، بدین گونه بوده است که تغییرات بافتی پوست صورت را در طول زمان و با استفاده از عکاسی قبل و بعد از درمان، ارزیابی کردیم. اگر چه تمام عکس‌های ما توسط عکاسان حرفه‌ای در یک استودیو با استفاده از تجهیزات و تکنیک‌های روشنایی انجام می‌شود، اما تفاوت‌های کمی در زاویه قرار گرفتن در معرض نور، وجود دارد. با وجود این، میزان بهبودی ارزیابی شده از روی تصاویر با میزان بهبودی گزارش شده از سوی بیمار،  نسبتا سازگار و مشابه بودند. برای این‌که بتوانیم نتایج این مطالعه را تعمیم دهیم،به یک گروه بسیار بزرگتر از بیماران نیاز است.

نتیجه‌گیری

در این مطالعه آزمایشی، به این نتیجه دست یافتیم که دستگاه PSR، یک دستگاه ایمن و موثر برای درمان زخم‌های آکنه یا جای جوش در صورت است. این دستگاه، یک اپراتور یکپارچه مستقل است که زمان درمان با آن، یک زمان نسبتا قابل تحمل و کوتاه است. برای کشف پتانسیل تکرار درمان برای دست‌یابی به مزایای بافتی بیش‌تر و برای نشان دادن ایمنی و کارآیی بیش‌تر این دستگاه، نیاز است که در آینده مطالعات بیشتری انجام گیرد.