چرا معاینه و تشخیص صحیح خال ها از اهمیت بالایی برخوردار است؟
خال
خال ها (Mole) تودههای متراکم از سلولهای ملانوسیت رنگدانهساز بافت پوست بوده که با اندازه، شکل و رنگ متفاوت در نقاط مختلف بدن افراد وجود دارند. زمانیکه سلولهای ملانوسیت که مسئول ایحاد رنگ در بافت پوست هستند پس از تکثیر زیاد به طور غیریکنواخت در بافت پوست توزیع شوند و تجمعی در یک نقطه از بافت داشته باشند خالها را تشکیل میدهند و به همین دلیل است که تودههای خال با رنگ تیرهتر از پوست ظاهر میشوند.
خالها به صورت مادرزادی و یا اکتسابی در طول زندگی افراد و یا در اثر قرارگیری طولانی مدت در معرض نور خورشید ایجاد میشوند. این خالها در همه نژادها وجود دارد و تعداد آنها در افراد سفید پوست بیشتر بوده (تعداد 10-40 خال بر روی پوست بزرگسالان طبیعی است) و میتوانند سطحی صاف و یا برآمده داشته باشند. بهطور کلی خالها بیخطر بوده و تا زمانی که تغییری در ظاهر فیزیکی آنها ایجاد نشود به اصطلاح خوشخیم شناخته شده و مشکلی از نظر سلامتی برای افراد ایجاد نمیکنند.
لازم است ظاهر خالها به خصوص آنهایی که در معرض اشعه UV نور خورشید قرار میگیرند در طول زندگی افراد معاینه شود؛ چرا که احتمال تبدیل شدن به تودههای بدخیم سرطان پوست که به عنوان ملانوما (Melanoma) شناخته میشود، وجود دارد.
برای معاینه خالها، قسمتی از خال به عنوان نمونه (Biopsy) توسط متخصص پوست برداشته و تحت آزمایشهای بافتشناسی قرار میگیرند تا نوع خوشخیمی و یا بدخیمی خال مشخص شود. به این فرآیند معاینه بافتی (Histological) گفته میشود. اگر خال یا لکه مادرزادی به درستی برداشته نشود، میتواند به طور بالقوه خطر را برای مراجعه کننده تشدید نماید. بنابراین اگر درباره خطرناک بودن خال، کوچکترین نگرانی وجود دارد، باید فرد به یک متخصص مراجعه نماید.
اگر خال یا لکه مادرزادی به درستی برداشته نشود، می تواند به طور بالقوه خطر را برای مراجعه کننده تشدید نماید. بنابراین اگر درباره خطرناک بودن خال، کوچکترین نگرانی وجود دارد، باید فرد به یک متخصص مراجعه نماید. متخصص، کار بافت برداری (Biopsy) را انجام میدهد و خال را برای معاینه بافتی به آزمایشگاه ارسال مینماید.
انواع خالبرداری
انواع مختلفی از خال و یا ضایعات پوستی خوشخیم وجود دارد. برخی از خالها نسبت به سایرین، نیاز به برداشت عمیقتر دارند که وابسته به نحوه رشد و ریشه خال یا ضایعات در داخل پوست است. به عنوان مثال نوعی پلاکهای زرد رنگ به نام گزانتلاسما (Xanthelasma) وجود دارند که میتوانند به طور عمقی در داخل پوست رشد کنند.
اما برخی دیگر مانند کراتوز سبورئیک (Seborrhoeic keratos) بسیار سطحی هستند. با این حال، هنگامی که متخصص در مورد اینکه خال خوش در داخل پوست رشد کردهاست، اطمینان نداشته باشد، روش تسطیح (Levelling method) ترجیح داده میشود، زیرا در این روش احتمال بروز زخم به حداقل میرسد.
تکنیکهای مختلفی برای برداشتن خالها و حذف سایر ضایعات خوشخیم وجود دارد مانند:
- انعقاد الکتریکی (Electrocoagulation)
- لیزر (Laser)
- نیتروژن مایع (liquid Nitrogen)
- جراحی (surgical)
- انجماد و انعقاد با امواج رادیوفرکانسی (Radiowave Coagulation and Freezing)
- پلاسما (Plasma)
خالبرداری با روش جراحی
روش جراحی یکی از روشهای سنتی برای از بین بردن خالها و لکههای مادرزادی است. در این روش ابتدا ناحیه تحت درمان توسط پمادهای بیحسی، برای کاهش درد و ناراحتی بیمار بیحس میشود. سپس بخشی از خال و پوست اطراف آن با استفاده از تیغ یا چاقوی جراحی برداشته شده و با پوست همسطح میشود. در این روش ممکن است بخشی از پوست اطراف نیز برداشته شود و نیاز به بخیه داشته باشد.
از محدودیتهای این روش بروز اسکار و زخم در ناحیه برداشت خال است. علاوهبر این، پزشک میتواند با استفاده از چاقوی جراحی، سطح خال را تا هم سطح شدن با پوست، بتراشد. ایجاد سایش و فرسایش سطح خال تا حذف آن ادامه دارد. در روش فرسایش نیاز به بخیه زدن و بروز اسکار به حداقل میرسد.
خالبرداری با دستگاههای لیزر
استفاده از روش لیزر برای برداشتن خال و از بین بردن ضایعات پوستی انجام میشود و نوعی تکنیک زیبایی به حساب میآید. پزشک میتواند متناسب با شکل و اندازه خالها، میزان فرکانس و توان را انتخاب کنند. خال یا ضایعات پوستی، به طور سطحی سوزانده میشوند (یا حرارت داده میشوند) تا سطح آن با پوست اطرافش یکسان شود. لیزر فرسایشی ممکن است عوارض بافتی و اسکار در محل تحت درمان برجا بگذارد که از محدودیتهای این روش محسوب میشود.
این روش بسیار ساده است. می توانید یک فرکانس نسبتا بالا دستگاه تنظیم نمایید و عمل سوزاندن خال را چندین بار تکرار نمایید تا زمانی که به نتایج دلخواه برسید. همانطور که می بینید فرد متخصص چندین بار انگشت خود را بر روی خال می مالد تا بتواند ارزیابی کند که آیا سطح خال با سطح پوست اطراف آن یکسان است یا خیر. این روش برای کسب بهترین نتایج زیبایی ممکن و کاهش احتمال بروز زخم، مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع مختلفی خال یا ضایعات پوستی خوش خیم وجود دارد. برخی از خالها نسبت به سایر خالها، نیاز به برداشت عمیق تر دارند که بستگی به این دارد که چگونه خال یا ضایعات خوش خیم در داخل پوست رشد کرده اند. به عنوان مثال نوعی پلاک های زرد رنگ به نام گزانتلاسما (Xanthelasma) وجود دارند که می توانند به طور عمیقی در داخل پوست رشد کنند. اما برخی دیگر مانند کراتوز سبورئیک (Seborrhoeic keratos) بسیار سطحی هستند.
با این حال، هنگامی که متخصص در مورد اینکه خال خوشخیم در داخل پوست رشد کرده است یا خیر اطمینان نداشته باشد. روش تسطیح (Levelling method) ترجیح داده می شود، زیرا در این روش احتمال بروز زخم ها به حداقل می رسد.
حتما بخش دوم این مطلب را دنبال کنید: برداشتن خال گوشتی- بخش دوم