تکنولوژی EMS چطور بر درمان بی‌اختیاری ادرار تاثیر می‌گذارد؟
درمان بی اختیاری ادرار
انواع مختلفی از فیزیوتراپی، برای درمان بی اختیاری ادرار مورد اسفتاده قرار می‌گیرد:
- تمرین عضلات کف لگن (PFMT)
- تحریک الکتریکی ماهیچه (EMS)
- بیوفیدبک (BF)، مخروط واژن (VC)
- لیزر درمانی (LT)
- فرکانس رادیویی (RF)
- رفتار درمانی (Malinauskas et al., 2023).
تکنولوژی EMS برای بی اختیاری ادرار
تحریک الکتریکی عصبی-عضلانی (NMES)، استفاده از یک ضربه یا سیگنال الکتریکی برای ایجاد انقباض عضلانی است که روی عضلات کف لگن تاثیر می‌گذارد. این روش تحت عناوین تحریک الکتریکی عضلات (EMS) یا الکترومیوستیولاسیون (NMES) شناخته می‌شود. این تکنولوژی به دو صورت تحریک الکتریکی سطحی (SES) و intravaginal electrical stimulation (IVES) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مورد اول پدهای الکترودی روی پوست قرار می‌گیرد تا اعصاب ساکرال یا تیبیا را تحریک کند (شکل 1). در روش دوم برای اعمال NMES از طریق تحریک الکتریکی داخل واژن (IVES) صورت می‌گیرد. اغلب از یک پروب با الکترودهایی که روی سطح خود استفاده می کند(Eleanor F Allon, 2019). در مطالعه‌ای مشخص شد تاثیر این دو روش بر بی اختیاری استرسی چگونه می‌باشد. هر دو روش نشت ادرار را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. اما IVES عضلات کف لگنی را نیز تقویت می‌کند(Correia et al., 2014).
شکل 1- محل قراررگیری بر روی الف) عصب ساکرال و ب) عصب تیبیا
کاربرد EMS
کاربرد EMS یا ES جهت تسهیل انقباضات در PFM است با این حال مکانیسم دقیق اثر آن مشخص نیست(Malinauskas et al., 2023). اما فرض می‌شود که ES در فرکانس‌های بالا (40 تا 50 هرتز) فیبرهای موتور ویبران اعصاب که پیام را از مغز و نخاع به اندام منتقل می‌کنند(efferent motor fibers) عصب پودندال (pudendal) را تحریک می‌کند. این روش با تسهیل انقباض PFM ممکن است منجر به هیپرتروفی عضله شود و فشار مجرای ادرار افزایش دهد. برعکس، ES در فرکانس های پایین (5-10 هرتز) الیاف آوران (اعصاب که پیام را از اندام به مغز و نخاع منتقل می‌کنند-afferent motor fibers) عصب پودندال، را تحریک می‌کند.
لذا با مهار نورون‌های حرکتی وزیکال پاراسمپاتیک باعث آرامش مثانه می شود. با این حال شواهد حاکی از آن است استفاده از ES با فرکانس بالا برای کاهش بی‌اختیاری استرسی، نتایج متناقضی را به همراه داشته است. اما از سوی دیگر، مطالعات بررسی ES با فرکانس پایین که به صورت داخل واژینال اعمال می‌شود در مقایسه با داروهای آنتی کولینرژیک ، نتایج خوبی در بی‌اختیاری استرسی داشته است(Elmelund et al., 2018).
مطالعات بالینی درمورد تاثیر EMS برای بی اختیاری ادرار
مطالعه اول
- مطالعه اول روی بانوان چینی که دچار سکته و دارای بی اختیاری ادرار بودند. تحریک SES بگونه ای بود که پس از 8 هفته و در هر هفته سه بار و هر بار 30 دقیقه در فرکانس 2 to 100Hz توسط دستگاه (HANS-100, Nanjing Jisheng Medical Technology Co., Ltd) صورت گرفت. نتایج نشان داد به طور قابل توجهی میزان نشت ادرار کاهش یافته است. که به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند (Shen & Liu, 2018).
مطالعه دوم
- در مطالعه دوم افرادی که دچار بی‌اختیاری استرسی بودند تحت تاثیر پارامتر شدت فرکانس قرار گرفتند. در آن مطالعه از IVES توسط دستگاه(MyofeedbackPneumátco – PERINA 966-2, QUARK® ANVISA registration No. 80079190005) استفاده شد. قبل از جاگذاری، پروب را با urogynecologic sterile non-lubricated condom (brand Blowtex®) پوشانیده و از روان‌کننده {lubricant gel KY® Johnson & Johnson) جهت تهسیل کار استفاده کردند. پس از دوازده جلسه 20 دقیقه‌ای در طی 6 هفته تاثیر فرکانس بالا و پایین بررسی شد. برای فرکانس متوسط از biphasic frequency of 2000 Hz, pulse width of 100 ms, time on: off 4:8 s, and modulation frequency of 50 Hz; و برای فرکانس پایین از biphasic, 50 Hz frequency, pulse width of 700 ms, time on: off 4:8 s استفاده کردند. با وجود اینکه تفاوت فاحشی میان تغییرات این دو گروه مشاهده نشد. اما به طور کلی میزان ادرار و ناراحتی ناشی از بی‌اختیاریشان به طور قابل توجهی کاهش یافته بود(Alves et al., 2011).
در مطالعه‌ای که در سال 2003 صورت گرفت مشخص شد. گروهی از زنان دارای انواع بی اختیاری بودند و در مقایسه با گروهی که تحت درمان قرار نگرفته بودند به بهبود بی اختیاری ادرار کمک کرده است (Barroso et al., 2004).
سخت پایانی
تکنولوژی تحریک الکتریکی عصبی-عضلانی (EMS) به عنوان یکی از راهکارهای موثر برای درمان بی‌اختیاری ادرار، به ویژه در تقویت عضلات کف‌لگن و کاهش نشت ادرار، نقش مهمی ایفا می‌کند. مطالعات بالینی نشان داده‌اند که تحریک الکتریکی با فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف می‌تواند بهبود قابل توجهی در علائم بی‌اختیاری ادرار ایجاد کند. از جمله این تاثیرات می‌توان به کاهش میزان نشت ادرار، تقویت عضلات کف‌لگن، و بهبود کیفیت زندگی اشاره کرد.
پیشرفت‌ها در زمینه تکنولوژی EMS می‌توانند بهبود یافته‌های مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلال عملکردی ارائه دهند و به افزایش رضایت و سلامت افراد کمک نمایند.
حتما بخوانید: تاثیر EMS بر درمان اختلالات …